4-Gezegensel Etki Breşleri

Gezegensel Etki Breşleri

Ay Etkisi Breşleri

Bir Göktaşı çarpması sonucunda eski kayalar parçalanır ve yeni kayalar oluşur. Çoğu Ay meteoriti, bazı HED meteoritler(howardites, eucrites ve diogenites, bir mars meteoriti ve bazı kondritler, çoğu zaman meteorite çarpmalarından, parçalanmış ve yeniden birleşmiş(yapışmış) (tekrar bir araya getirilip yapıştırılmış) eski kayaların parçalarından oluşan Breş(Breccias)-kayalardır. Darbe Breşleri(Breccias) daha küçük klastlar, kristalize darbe eriyiği yada belki darbe camının bir matrixine gömülen bir dizi boyuttaki klastlardan meydana gelen kaya ile sonuçlanır.

3 tür kaya olduğunu biliyoruz, Volkanik. tortul ve metamorfik kayaçlar. Bir Darbe Breşi bu 3 kaya türünden biri olabilir aralarındaki farkı belirlemek zor olabilir. Bazı darbe breşleri çarpmanın şok basıncı ve ısısı ile tutarlı bir kaya içerisine birleştirilmiş(birbirine yapıştırılmış) yüzeye yakın materyal(regolith), ince taneli olan sedimenter kayaçlardır. NWA 12604 (aşağıda) böyle bir kaya, bir regolith breccia. Birkaç Ay ve HED Breşleri belki birkaç km derinlikte oluşan parçalanmış maddeden oluşan metamorfikdir. Büyük çarpma malzemeyi eritmek için yeterince yakın olmayan(yanal veya dikey) ancak mineralleri pişirecek ve yeniden sentezleyebilecek kadar yakın olan bir etki meydana getirdi. NWA 3163 ve NWA 8687 (aşağıda), şeker kristali benzeri dokuları nedeniyle genellikle granülik breccias olarak adlandırılan metamorfik breccialardır. Çarpma sırasında ve sonrasındaki kaotik türbülans, sıcak darbe erimesinin soğuk kaya tokalarıyla karışmasına neden olur. Tokalar eriyiği soğutur ve erime bazen tokaları dış cephelerin eridiği noktaya kadar ısıtır. Bu, ay çarpması breccias'ında nadir bulunan yuvarlak tokalara yol açabilecek tek mekanizma.Küçük kraterlerde oluşan sıvı darbe erimesi, camsı matrisli breccias oluşturmak için hızlı bir şekilde soğur. Kristal matrisli breccialar, eriyiğin kristalleşmek için yeterince yavaş soğuduğu büyük kraterlerde ve havzalarda oluşur. Her iki breccia türü de bir sıvıdan soğutuldukları ve katılaştıkları için tutuşurlar. Dhofar 1085, Dhofar 1443 ve Shişr 166 (aşağıda) clast yüklü, darbe eriyik brecciasvardır. Bir çarpma sırasında kaya parçaları arasındaki boşluğa enjekte edilen sıvı darbe damarları erir, bu da cama hızla soğur, ay breccialarında vesikles (gaz kabarcıkları) katılaşmadan önce darbe camına hapsolur.

(6 ay meteor breccias'ın biçici yüzleri yakından. Dhofar 1085 ve Shişr 166 (gece el feneriyle bulunan tek ay göktaşı) Umman'dan ve karasal hematit lekesinden paslı kırmızıdır. Shişr 166'nın darbe erimesinin koyu grimsi damarlarında bazı veziklinler vardır. Bu veziklinlerin bazıları amigüllerdir - vesikles şimdi zeolitler, kalsit, kuvars veya chalcedony gibi beyazımsı ikincil (karasal) minerallerle doludur. Umman'da barit ve celestine kırıklarda ve amigüllerde de görülür. NWA 8687'nin sol alt tarafındaki pembe toka – bir spinel tane – bir ay kayasında gördüğüm en büyük kırmızımsı şey. Kayanın rengi biraz yeşilimsi çünkü% 15-25 olivin, yeşilimsi bir mineral olivin içeriyor (zeytinleri düşünün). Dhofar 1443'te, üstteki büyük, açık renkli toka yuvarlanır. Yuvarlak tokalar ay breccias'larında nadirdir, çünkü aşınmaya neden olacak rüzgar ve su yoktur. NWA 8687 ve NWA 3163 granül breccias'tır. Bu metamorfik dokuya yol açan işlemler, tokalar ve daha ince taneli matris arasındaki ayrımı silme eğilimindedir. Bu meteorların çoğunda Ay'dayken çarpma sırasında kırılmadan kaynaklanan birçok damar vardır, ancak hiçbirinin doğrusal olmadığını fark edin. Dhofar 1443 ve NWA 12604 matrisi karanlıktır, çünkü çoğunlukla camsı darbe eriyiğidir). (Resim jeneriği: Randy Korotev).

Aysı Olmayan Meteorit Breşleri

Bazı Kondritlerde regolith ve darbe eriyik breşleri vardır. Aşağıda birkaç howardite, eucrites ve diagonites breşleri vardır.

(NWA 7496 (polimikt eucrite, 788 g). Bazı clasts karasal yıprardan kırmızımsıdır. Eucrites, ay meteorit breccias'ında yaygın olan beyazımsı anortosit tokalarını içermez). (Resim: Randy Korotev).

(Bir dilim Dhofar 007'nin (21,3 kg) iki yüzü, kısa bir kümülatif eucrite. Bu kaba taneli kayada, beyaz kısımlar plagioclase taneleridir. Demir-nikel metalin birçok paslı taneleri vardır. Dhofar 007 bir eucrite için birkaç sıradışı özelliğe sahiptir(Yamaguchi ve ark., 2006). Milimetre ölçek için işaretler). (Resim: Randy Korotev).

(NWA 6072 (granül abcrite, 333 g). Granülitik breccialar genellikle ince bölüm dışında açıkça breccias değildir. Örneğin, NWA 3163 granül ay meteoritleri klanı. Milimetre ölçek için işaretler). (Resim: Randy Korotev).

(NWA 6073 (howardite, 25 g). Clasts eucrites ve diogenites vardır. Milimetre ölçek için işaretler). (Resim: Randy Korotev).

(NWA 6074 (polimikt diyojenit, 49 g). Bazı bölgeler karasal yıprdanmalardan kırmızımsıdır ve karasal ikincil minerallerle dolu kırıklar vardır. Milimetre ölçek için işaretler). (Resim: Randy Korotev).

Darbe Breşleri Fraktaldır

Darbe breşleri fraktal nesnelerdir - onlara baktığınız ölçekten bağımsız olarak aynı görünürler. Clastlar geniş bir boyut aralığına sahiptir. Solda, aşağıda, yaklaşık 12 cm yüksekliğinde ve 8 cm genişliğinde , ay göktaşı NWA 5000'in kesilmiş yüzünün bir fotoğrafı var . Ortada, soldaki sarı dikdörtgen içindeki kısmın büyütülmüş bir görüntüsü var. Benzer şekilde, sağda, ortadaki sarı dikdörtgenin içindeki alanın büyütülmüş halidir. Bu fraktal özellik önemlidir, çünkü bazı karasal tortul kayaçlarda klast boyutları sıralanmıştır .

Darbe Breşi Gibi Görünen Ama Olmayan Kayalar

Ay meteoritlerinin çoğu ve diğer bazı meteorit türleri Breşlerdir.

Breş: Kırık çimentolu mineral parçalarından oluşan bir kaya veya ince taneli bir matris ile bir araya getirilmiş, kayaların bileşimine benzer veya bunlardan farklı olabilen bir kayadır.

Breşler Dünya üzerinde de meydana gelir. Kayasal Breşlerin yanısıra breş olmayan ancak breş'e benzeyen kayaçların çoğu arızalanma, sedimentasyonve volkanizma gibi diğer süreçler tarafından üretilmiştir.

Tanımlamak İçn Bazı Karakteristik Özellikler

1- Kırmızımsı olmaması

Aydaki kayalar renkli değildir ve klastlar kırmızımsı değildir. Birkaç Ay göktaşı karasal hematit ile pembemsi renklendirilmiş olabilir. Ancak renklenme yamalı ve sistematik değildir. Kırmızımsı ise meteorit değildir.

2- Polimikt

Hemen hemen tüm brecciated ay kayaları polimikt breccias vardır - birçok farklı kaya türlerinin (poli-mict) karışımlarıdır. Aşağıdaki kayaların bazılarında, tokaların hepsi aynı kaya türünde gibi görünüyor, yani kayalar polimik değil. Tek bir toka türünün hakim olduğu darbe brecciaları - monomik bir breccia - meteoritler arasında meydana gelir, ancak nadirdir. Ay meteoritleri arasında, Kuzeybatı Afrika 5000 monomik bir breccia tanımlanmıştır (tam olarak doğru değildir) ve bazı diyojenitler etkili bir şekilde monomik brecciastır,

3- Rims Olmaması

Meteoritlerdeki klastlar nadiren rims lere sahiptir. Bir tür karasal breşlerde yaygındır.

4- Kuvars,Veziklin veya Katman Olmaması

Kuvars meteoritlerde klast olarak oluşmaz ancak karasal torul kayaçlarda yaygın bir klast türüdür. Vezikül içeren klastlar Ay Breşlerinde meydana gelebilir ancak yeryüzünde volkanik kül içeren breşlerde de meydana gelir. Katmanlı tortul kayaçların klastları meteoritlerde asla oluşmaz.

5- Yuvarlak Klast Olmaması

Dünya'da, yuvarlak tokalar yaygındır, çünkü kaya parçaları hareketli sudaki diğer parçalara karşı aşınma ile yuvarlanır. Ay ve asteroit üzerindeki etkiler açısal parçalar üretir ve onları yuvarlamak için hareketli su yoktur. Breccia benzeri bir kaya çok sayıda yuvarlatılmış kaya parçası içeriyorsa, o zaman bir meteor değildir.

6- Geometrik Şekil Olmaması

Karasal magmalardan kristalize olan bazı mineral türleri düz kenarlı geometrik şekillere sahiptir. Darbe breccias kaya parçaları clast geometrik şekillere sahip değildir. Büyük geometrik şekilli mineral taneleri fenokristlerolarak bilinir, clast değil, çünkü kaya bir breccia değil, igneous (bir magmadan kristalize edilir). Geometrik şekilli "clasts" varsa, o zaman bir meteor değildir.

7- Yüksek En Boy Oranlarına Sahip Parça Olmaması

Kayanın meteor çarpmasıyla kırılması nadiren en boy oranları (uzunluk/genişlik) 3/1'den büyük parçalara yol açar. Bununla birlikte, karasal kayaçlarda uzun ince clasts ve fenokristler meydana gelir.

8- Tercih Edilen Yönlendirme Yok

Ay'ın düşük yerçekimi nedeniyle, ay breccias clasts tercih edilen yönelimi göstermez.

Bu, klastların tercih edilen yönünü gösteren karasal tortul bir kayadır. Tüm uzun klastlar aynı yöne yönlendirilir, çünkü uzun eksenli yatay sudan yerleşirler.

9- Darbe Breşleri Fraktları Vardır.

Darbe Breşleri fraktal nesnelerdir. Bu fraktal özellik önemlidir çünkü bazı karasal çökeltisel kayaçlarda klast boyutları yaklaşık aynı boyutta olacak şekilde sıralanmıştır. Darbe Breşleri klast boyutları geniş bir yelpazede vardır.

10- Yuvarlak Klast Yoktur (Çakıl Holdingleri).

Bazen bir göktaşı ile karıştırılan bir tür tortul kaya, bir çakıl holdingidir. Bu tür kayalar genellikle yuvarlak çakıl taşları ve ince taneli silt ve kil birikintileri olarak başlar. Çakıl holdinglerindeki çakıl taşları yuvarlanır - kesinlikle bir etki breccia olmadığının işaretidir.

Big Bend Milli Parkı'ndaki Terlingua Deresi. Tüm çakıl taşları yağmur fırtınalarının ardından ince taneli tortularla birlikte akıntıya karşı yıkandı. Soldaki tercih edilen yönlendirmeye dikkat edin. Çakıl taşları diğer çakıl taşlarına karşı aşınmadan yuvarlanır. Çoğu çakıl holdingi bu şekilde başlar. Eğer bu tortu tabakası "uzun süre" gömülecek olsaydı, tortu sağlam bir kayaya dönüşebilirdi - bir çakıl holdingi. Ölçek için baston. (Resim: Randy Korotev)